Nummer 2024-4 van Nijmeegs Katern is een dubbeldik nummer dat uitkomt ter gelegenheid van het feit dat de historische vereniging Numaga dit jaar haar 70ste verjaardag viert.
Na een voorwoord van voorzitter Theo Engelen, 70 jaar Numaga, zijn drie artikelen opgenomen. De Tweede Wereldoorlog speelt in elk artikel een grote rol, vooral het jaar 1944, nu 80 jaar geleden, heeft een bijzondere impact gehad op de stad Nijmegen en op haar bewoners. Het nummer wordt geïllustreerd met zo’n 44 afbeeldingen!
Het eerste artikel is van Henk Janssen, die in Wijchen werd geboren tijdens de evacuatie van zijn ouders in het oorlogjaar 1944. Zoals zo velen waren ook zij gevlucht voor het oorlogsgeweld tijdens de periode dat Nijmegen frontstad was. De moeder van Henk kwam voor de bevalling terecht in de kousenfabriek van Frans Bloemen. Deze was ook ingericht voor de opvang van bejaarden. In het artikel wordt eveneens ingegaan op de periode vóór de oorlog toen de overheid al vroegtijdig allerlei maatregelen nam om dreigende situaties bij mogelijke evacuaties het hoofd te bieden. De auteur heeft veel nabestaanden geïnterviewd en hun verhaal opgetekend. Dat niet alle evacués in 1945 meteen terug konden naar hun stad of dorp blijkt uit de lange nasleep van de oorlog, het duurde geruime tijd voordat de kapotgeschoten en afgebrande huizen waren herbouwd of vervangen.
In het tweede artikel is een vertaling opgenomen van de hand van Henk Termeer, op wiens bureau een Engelstalig boek belandde over een heuse prins uit Bali, die in Amsterdam geneeskunde studeerde en in het najaar van 1944 in het St.Canisius-Ziekenhuis stage liep. Zijn belevenissen heeft hij in 1999 bij wijze van therapie kunnen uiten en verwerken door te aquarelleren. Vier van de 42 in het boek opgenomen kleurrijke afbeeldingen, die gaan over de redding van een patiënt in het Canisius, mochten in Nijmeegs Katern worden geplaatst.
Het derde artikel, geschreven door Anthony Livius en Rosa Raeijmaekers, gaat over de opkomst en ondergang van het City Theater in de Houtstraat. Dit theater ‘voor het gewone volk’, in 1935 opgericht door Piet van der Mars uit Utrecht en Abraham Kanis uit Den Haag, was wat goedkoper dan de andere bekende bioscopen in Nijmegen. Er werden kortingskaartjes uitgedeeld onder de werklozen in de benedenstad. Tijdens de oorlog nam de Duitse bezetter al snel het eigendom af van alle Joden en vanwege de joodse achtergrond van Kanis was Van der Mars bang dat ook hij zijn theater zou kwijtraken, maar behalve een onder toezicht stelling mocht hij blijven draaien. Het bombardement van 22 februari 1944 verwoeste uiteindelijk zijn pand. Na de oorlog herbouwde zijn vrouw Anna een nieuwe bioscoop, wederom in de Houtstraat.
